เฟอรัสฟูมาเรต (Ferrous Fumarate)

Ferrous Fumarate (เฟอรัสฟูมาเรต) เป็นยาเสริมธาตุเหล็ก ใช้รักษาหรือป้องกันภาวะโลหิตจาง (Anemia) จากการขาดธาตุเหล็ก (Iron) ซึ่งเป็นแร่ธาตุสำคัญในการสร้างเม็ดเลือดแดงที่ช่วยลำเลียงออกซิเจนไปเลี้ยงเซลล์ต่าง ๆ ในร่างกาย นอกจากนี้ อาจนำมาใช้รักษาอาการอื่น ๆ ตามดุลยพินิจของแพทย์

เกี่ยวกับยา Ferrous Fumarate

กลุ่มยา	ยาเสริมธาตุเหล็ก
ประเภทยา	ยาตามใบสั่งแพทย์ ยาที่หาซื้อได้เอง
สรรพคุณ	รักษาหรือป้องกันภาวะโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็ก
กลุ่มผู้ป่วย	เด็กและผู้ใหญ่
การใช้ยาในหญิงตั้งครรภ์และผู้ให้นมบุตร	ยังไม่มีการจัดหมวดหมู่ของยาชนิดนี้จากองค์การอาหารและยาแห่งสหรัฐอเมริกาหรือ FDA โดยทั่วไป ยานี้ถือเป็นยาเสริมธาตุเหล็กที่ปลอดภัย แต่ในบางกรณียาอาจส่งผลกระทบต่อมารดาหรือทารกในครรภ์ได้  สตรีมีครรภ์และผู้ที่ให้นมบุตรควรปรึกษาแพทย์ก่อนการใช้ยา
รูปแบบของยา	ยารับประทาน

คำเตือนการใช้ยา Ferrous Fumarate

เพื่อความปลอดภัยในการใช้ยา Ferrous Fumarate ผู้ป่วยควรระมัดระวังและปฏิบัติตามคำแนะนำดังนี้

• แจ้งให้แพทย์ทราบหากมีประวัติการแพ้ยาหรือส่วนประกอบของยา Ferrous Fumarate รวมถึงยาชนิดอื่น ๆ เพราะอาจก่อให้เกิดผลกระทบต่อร่างกาย
• แจ้งให้แพทย์ทราบก่อนใช้ยาหากมีภาวะธาตุเหล็กในร่างกายมากเกินไป มีภาวะโลหิตจางที่มีเม็ดเลือดแดงเล็ก มีความปกติอื่น ๆ เกี่ยวกับเม็ดเลือดแดง มีประวัติการผ่าตัดกระเพาะอาหาร มีแผลในกระเพาะอาหารที่ยังรักษาไม่หาย เป็นโรคลำไส้ใหญ่อักเสบเรื้อรัง โรคข้ออักเสบรูมาตอยด์ โรคไต โรคตับ และเป็นผู้ที่ต้องเข้ารับการถ่ายเลือดอยู่เสมอ
• แจ้งให้แพทย์ทราบหากวางแผนที่จะตั้งครรภ์ กำลังตั้งครรภ์ หรือต้องให้นมบุตร เนื่องจากในบางกรณียาอาจส่งผลกระทบต่อมารดาหรือทารกในครรภ์ได้
• การรับประทานยา Ferrous Fumarate ในปริมาณที่เกินกำหนดสำหรับเด็กอายุน้อยกว่า 6 ปีอาจทำให้เกิดอันตรายถึงแก่ชีวิตได้

ปริมาณการใช้ยา Ferrous Fumarate

ปริมาณและระยะเวลาในการใช้ยา Ferrous Fumarate ขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของแพทย์ผู้รักษา โดยตัวอย่างการใช้ยามีดังนี้

ภาวะโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็ก

ตัวอย่างการใช้ยา Ferrous Fumarate เพื่อรักษาภาวะโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็ก โดยคิดจากปริมาณธาตุเหล็กที่ร่างกายสามารถดูดซึมได้

เด็ก รับประทาน 3–6 มิลลิกรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม/วัน โดยแบ่งเป็น 3 ครั้ง ปริมาณยาสูงสุดไม่เกินครั้งละ 200 มิลลิกรัม/วัน

ผู้ใหญ่ รับประทาน 65–200 มิลลิกรัม/วัน โดยแบ่งเป็น 3 ครั้ง

ตัวอย่างการใช้ยา Ferrous Fumarate เพื่อป้องกันภาวะโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็ก โดยคิดจากปริมาณธาตุเหล็กที่ร่างกายสามารถดูดซึมได้

เด็กอายุ 6 เดือนขึ้นไปแต่ไม่เกิน 2 ปี รับประทาน 10–12.5 มิลลิกรัม/วัน

เด็กอายุ 2 ปีขึ้นไปแต่ไม่เกิน 5 ปี รับประทาน 30 มิลลิกรัม/วัน

เด็กอายุ 5 ปีขึ้นไปและผู้ใหญ่ รับประทาน 30–60 มิลลิกรัม/วัน

การใช้ยา Ferrous Fumarate

ยา Ferrous Fumarate สามารถดูดซึมได้ดีหากรับประทานในขณะที่ท้องว่าง จึงควรรับประทานอย่างน้อย 1 ชั่วโมงก่อนมื้ออาหารหรือ 2 ชั่วโมงหลังมื้ออาหาร หากมีอาการระคายเคืองกระเพาะอาหารสามารถรับประทานยาพร้อมกับมื้ออาหารได้ 

เพื่อช่วยให้ร่างกายสามารถดูดซึมธาตุเหล็กได้ดีขึ้น แพทย์อาจแนะนำให้ผู้ป่วยรับประทานยาร่วมกับน้ำส้มหรืออาหารเสริมวิตามินซี ขณะเดียวกันควรหลีกเลี่ยงอาหารบางประเภทที่จะทำให้ประสิทธิภาพการดูดซึมลดลง เช่น ธัญพืช อาหารที่มีกากใยสูง ซีเรียล ไข่ นม ผลิตภัณฑ์จากนม ชา และกาแฟ

ยา Ferrous Fumarate มีทั้งชนิดเม็ด แคปซูล และยาน้ำ ซึ่งมีวิธีการรับประทานแตกต่างกันดังนี้

• ยาชนิดเม็ดหรือแคปซูลควรกลืนทีเดียวทั้งเม็ด ไม่ควรบดหรือเคี้ยวตัวยาก่อนกลืน  
• ยาชนิดน้ำควรเขย่าขวดก่อน ผู้ใหญ่ควรใช้ช้อนตวงยาโดยเฉพาะ โดยผสมยากับน้ำแล้วดื่มผ่านหลอดดูดเพื่อป้องกันผิวฟันเป็นคราบจากยา ในเด็กเล็กให้ใช้หลอดหยดยาลงบริเวณโคนลิ้นโดยตรง สามารถผสมยาในเครื่องดื่มหรืออาหารอื่น ๆ เพื่อให้เด็กรับประทานได้ง่ายขึ้น

ในกรณีที่ลืมรับประทานยาตามเวลาที่กำหนด ให้รับประทานทันทีเมื่อนึกขึ้นได้ แต่ถ้าหากนึกขึ้นได้ตอนที่ใกล้กับเวลารับประทานยาครั้งถัดไปให้ข้ามไปรับประทานครั้งถัดไป ไม่ต้องรับประทานยาซ้ำ 2 ครั้ง การเก็บรักษายาควรเก็บในอุณหภูมิเย็น ไม่มีความชื้น หลีกเลี่ยงการโดนแสง และเก็บให้พ้นมือเด็ก

ปฏิกิริยาระหว่างยา Ferrous Fumarate กับยาอื่น

ยา Ferrous Fumarate อาจทำปฏิกิริยากับยา วิตามิน หรือสมุนไพรบางชนิด ซึ่งอาจก่อให้เกิดผลข้างเคียงหรือทำให้ยามีประสิทธิภาพลดลง หากกำลังใช้ยาหรือผลิตภัณฑ์ใด ๆ อยู่ ควรแจ้งให้แพทย์และเภสัชกรทราบก่อนเสมอ โดยเฉพาะยาดังต่อไปนี้

• ยาดีเมอร์คาร์พรอล ซึ่งเป็นยาที่ใช้รักษาพิษจากโลหะหนัก
• ยาลดกรดในกระเพาะอาหาร 
• ยารักษาโรคลมชัก
• ยารักษาโรคพาร์กินสัน เช่น ยาเลโวโดปา (Levodopa) 
• ยารักษาโรคไทรอยด์ เช่น ยาเลโวไทรอกซีน (Levothyroxine) 
• ยารักษาโรคกระดูกพรุนในกลุ่มบิสฟอสโฟเนต (Bisphosphonates) เช่น ยาอเลนโดรเนต (Alendronate) 
• ยาปฏิชีวนะในกลุ่มควิโนโลน (Quinolone) เช่น ยาไซโปรฟลอกซาซิน (Ciprofloxacin) ยาลีโวฟลอกซาซิน (Levofloxacin) และยาปฏิชีวนะในกลุ่มเตตราไซคลิน (Tetracycline) เช่น ยาด็อกซีไซคลิน (Doxycycline) 
• ยาที่มีส่วนประกอบของแร่ธาตุบางชนิด เช่น แคลเซียม แมกนีเซียม และสังกะสี

ผลข้างเคียงจากการใช้ยา Ferrous Fumarate

การใช้ยา Ferrous Fumarate อาจทำให้เกิดผลข้างเคียงชั่วคราวที่ไม่รุนแรง ซึ่งอาการมักจะดีขึ้นได้เองเมื่อร่างกายปรับตัวเข้ากับยาได้แล้ว เช่น มีอาการปวดท้อง ท้องผูก ท้องเสีย อุจจาระกลายเป็นสีดำหรือปัสสาวะสีเข้ม และรู้สึกเบื่ออาหาร แต่ถ้าอาการไม่ดีขึ้นหรือเป็นต่อเนื่อง ควรปรึกษาแพทย์

อย่างไรก็ตาม ยา Ferrous Fumarate ก็อาจทำให้เกิดผลข้างเคียงที่รุนแรงในบางรายได้เช่นกัน ผู้ป่วยควรรีบไปพบแพทย์ทันทีหากมีอาการดังต่อไปนี้ 

• มีอาการแพ้ยา เช่น มีผื่นคัน มีอาการบวมที่ใบหน้า ริมฝีปาก ลิ้น และลำคอ รู้สึกวิงเวียนศีรษะ และหายใจลำบาก  
• มีอาการปวดท้องหรือคลื่นไส้รุนแรง
• ไอเป็นเลือด อาเจียนออกมาลักษณะคล้ายกากกาแฟ
• อุจจาระมีเลือดสีแดงสด