Dicyclomine (ไดไซโคลมีน)

Dicyclomine (ไดไซโคลมีน) เป็นยาบรรเทาอาการปวดบีบเกร็งในช่องท้อง ออกฤทธิ์ช่วยชะลอการเคลื่อนไหวของลำไส้ รวมทั้งคลายกล้ามเนื้อกระเพาะอาหารและลำไส้ นำมาใช้รักษาการหดเกร็งของกล้ามเนื้อในระบบทางเดินอาหาร โรคลำไส้แปรปรวน และอาจใช้รักษาโรคอื่น ๆ ตามดุลยพินิจของแพทย์

ยา Dicyclomine มีข้อห้ามใช้และอาจเกิดผลข้างเคียงได้ ดังนั้น การใช้ยาควรอยู่ภายใต้คำแนะนำของแพทย์และเภสัชกรเสมอ

เกี่ยวกับยา Dicyclomine

กลุ่มยา	ยาบรรเทาอาการปวดบีบเกร็งในช่องท้อง
ประเภทยา	ยาตามใบสั่งแพทย์
สรรพคุณ	รักษาการหดเกร็งกล้ามเนื้อระบบทางเดินอาหาร และโรคลำไส้แปรปรวน
กลุ่มผู้ป่วย	เด็ก ผู้ใหญ่
รูปแบบของยา	ยารับประทาน

คำเตือนในการใช้ยา Dicyclomine

• แจ้งให้แพทย์ทราบก่อนใช้ยานี้ หากมีประวัติแพ้ยาหรือส่วนประกอบของยาชนิดนี้ และแพ้ยาชนิดอื่น อาหาร หรือสารใด ๆ
• แจ้งให้แพทย์ทราบเกี่ยวกับยาทุกชนิดที่กำลังใช้อยู่ ทั้งยาที่แพทย์สั่ง ยาที่ซื้อใช้ด้วยตนเอง วิตามิน และสมุนไพร เพราะมียาหลายชนิดที่อาจมีปฏิกิริยากับยานี้
• หลีกเลี่ยงการใช้ยา Dicyclomine หากผู้ป่วยมีความผิดปกติในการปัสสาวะ ลำไส้อุดตัน ท้องผูกรุนแรง ลำไส้อักเสบรุนแรงหรือเป็นแผล กรดไหลย้อน ภาวะทางหัวใจที่รุนแรง ภาวะมีเลือดออก โรคต้อหิน และโรคกล้ามเนื้ออ่อนแรง
• แจ้งให้แพทย์ทราบก่อนใช้ยาหากป่วยเป็นลำไส้อักเสบ มีการผ่าตัดเปิดลำไส้เล็กหรือลำไส้ใหญ่ทางหน้าท้อง มีความผิดปกติทางระบบประสาท โรคตับ โรคไต โรคหัวใจ ภาวะหัวใจวาย ภาวะความดันโลหิตสูง จังหวะการเต้นของหัวใจผิดปกติ ภาวะไส้เลื่อนกระบังลม ภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานเกิน และต่อมลูกหมากโต
• ระหว่างที่ใช้ยา ให้ระมัดระวังในการขับรถหรือทำกิจกรรมที่ต้องอาศัยความตื่นตัว เพราะยานี้อาจทำให้ความคิดหรือการทำงานของร่างกายบกพร่อง
• การดื่มแอลกอฮอล์ระหว่างที่ใช้ยาอาจเพิ่มความเสี่ยงให้เกิดผลข้างเคียงจากการใช้ยาสูงขึ้น
• ระหว่างที่ใช้ยานี้ ให้ระมัดระวังการเกิดภาวะขาดน้ำหรือไม่ทำให้ร่างกายร้อนเกินไป ทั้งจากการออกกำลังกายและการอยู่ในสภาพแวดล้อมที่มีอุณหภูมิสูง
• ยา Dicyclomine สามารถทำให้ร่างกายขับเหงื่อได้น้อยลง ซึ่งเมื่ออยู่ในสภาพแวดล้อมที่มีอุณหภูมิสูงก็อาจทำให้ผู้ป่วยเกิดโรคลมแดดได้
• ให้หยุดใช้ยาและแจ้งให้แพทย์ทราบทันทีหากเกิดผลข้างเคียงจากการใช้ยาที่รุนแรง เช่น สับสน ประสาทหลอน มีความคิดหรือพฤติกรรมที่ผิดปกติ หัวใจเต้นเร็วหรือเต้นผิดปกติ ปัสสาวะน้อยกว่าปกติหรือไม่ปัสสาวะเลย เป็นต้น
• ผู้ที่ตั้งครรภ์และกำลังวางแผนมีบุตร ควรปรึกษาแพทย์ถึงข้อดีและข้อเสียของยาก่อนใช้ และต้องใช้ยานี้เมื่อจำเป็นเท่านั้น
• ห้ามใช้ยา Dicyclomine กับทารกอายุต่ำกว่า 6 เดือน และห้ามให้นมบุตรในระหว่างที่ใช้ยานี้ เพราะยาสามารถซึมผ่านสู่น้ำนมมารดา และอาจทำให้ทารกเกิดความผิดปกติในการหายใจหรือเกิดผลข้างเคียงอื่น ๆ
• ผู้สูงอายุที่ใช้ยา Dicyclomine มีความเสี่ยงที่จะเกิดผลข้างเคียงจากการใช้ยาได้สูง

ปริมาณการใช้ยา Dicyclomine

ปริมาณและระยะเวลาในการใช้ยาขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของแพทย์ผู้รักษา โดยมีตัวอย่างการใช้ยา ดังนี้

รักษาภาวะกล้ามเนื้อหดเกร็งในระบบทางเดินอาหาร

• เด็กอายุ 6 เดือน-2 ปี รับประทานยาปริมาณ 5-10 มิลลิกรัม วันละ 3-4 ครั้ง โดยรับประทานก่อนอาหาร 15 นาที ปริมาณยาสูงสุดไม่เกิน 40 มิลลิกรัม/วัน
• เด็กอายุ 2-12 ปี รับประทานยาปริมาณ 10 มิลลิกรัม วันละ 3 ครั้ง
• เด็กอายุตั้งแต่ 12 ปีขึ้นไป และผู้ใหญ่ รับประทานยาปริมาณ 10-20 มิลลิกรัม วันละ 3 ครั้ง

การใช้ยา Dicyclomine

• ใช้ยาตามฉลากและตามคำสั่งแพทย์อย่างเคร่งครัด ไม่ใช้ยาในปริมาณมากกว่า น้อยกว่า หรือติดต่อกันนานกว่าที่แพทย์แนะนำ หากมีข้อสงสัยควรสอบถามแพทย์หรือเภสัชกรก่อนใช้ยาเสมอ
• การใช้ยา Dicyclomine ชนิดรับประทาน ให้รับประทานยาพร้อมกับน้ำเปล่า 1 แก้ว
• หากเป็นยา Dicyclomine ในรูปแบบยาน้ำ ให้วัดปริมาณยาด้วยช้อนหรือถ้วยตวงสำหรับยาโดยเฉพาะก่อนใช้เสมอ
• ระหว่างที่ใช้ยานี้ ให้หลีกเลี่ยงการใช้ยาลดกรดโดยไม่ได้ปรึกษาแพทย์ เพราะยาลดกรดบางชนิดอาจทำให้ร่างกายดูดซึมยา Dicyclomine ได้ยากขึ้น ซึ่งผู้ป่วยอาจต้องใช้ยาลดกรดชนิดที่แพทย์แนะนำเท่านั้น
• หากอาการไม่ดีขึ้นหลังจากใช้ยาผ่านไปแล้ว 2 สัปดาห์ ควรไปพบแพทย์
• ในกรณีที่ลืมรับประทานยา ให้รับประทานยาทันทีที่นึกขึ้นได้ หากใกล้กับเวลาที่ต้องใช้ยาในรอบถัดไป ให้ข้ามไปใช้ยารอบต่อไป และห้ามเพิ่มปริมาณยาเป็น 2 เท่า
• หากสงสัยว่าตนใช้ยาเกินกว่าปริมาณที่กำหนด และมีอาการผิดปกติ เช่น คลื่นไส้ อาเจียน รูม่านตาขยาย อ่อนเพลีย อวัยวะส่วนใดส่วนหนึ่งขยับไม่ได้ มีปัญหาในการกลืน เป็นลม หรือชัก เป็นต้น ควรแจ้งให้แพทย์ทราบทันที
• เก็บยาไว้ในอุณหภูมิห้อง ให้ห่างจากความร้อนและความชื้น

ผลข้างเคียงจากการใช้ยา Dicyclomine

การใช้ยา Dicyclomine อาจทำให้เกิดผลข้างเคียง ได้แก่ เวียนศีรษะ ง่วงซึม อ่อนเพลีย มองเห็นไม่ชัด ปากแห้ง คัดจมูก และท้องผูก เป็นต้น หากอาการดังกล่าวไม่หายไปหรือรบกวนการใช้ชีวิตประจำวัน ผู้ป่วยควรไปพบแพทย์

หากพบผลข้างเคียงที่รุนแรงจากการใช้ยา Dicyclomine ดังต่อไปนี้ ควรหยุดใช้ยาและไปพบแพทย์ทันที

• ท้องผูกรุนแรง ท้องอืด และปวดท้องมากขึ้น
• ท้องเสียรุนแรงขึ้น
• กระหายน้ำ รู้สึกร้อนมาก ปัสสาวะไม่ออก มีเหงื่อออกมาก และผิวแห้ง
• สับสน ประสาทหลอน มีความคิดหรือพฤติกรรมที่ผิดปกติ
• ใจสั่น

นอกจากนี้ หากผู้ป่วยพบอาการผิดปกติใด ๆ เพิ่มเติม ควรรีบแจ้งให้แพทย์ทราบด้วยเช่นกัน