Drug name: Streptomycin
Description: Streptomycin (สเตรปโตมัยซิน) เป็นยาปฏิชีวนะกลุ่มอะมิโนไกลโคไซด์ (Aminoglycosides) ออกฤทธิ์ฆ่าเชื้อแบคทีเรียที่ทำให้เกิดการติดเชื้อในร่างกาย ใช้รักษาวัณโรคหรือโรคที่เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย เช่น เยื่อบุหัวใจอักเสบ กาฬโรค เป็นต้น และอาจใช้รักษาโรคอื่น ๆ ตามดุลยพินิจของแพทย์ ยา Streptomycin มีข้อห้ามใช้และอาจเกิดผลข้างเคียงได้ ดังนั้น การใช้ยาควรอยู่ภายใต้คำแนะนำของแพทย์และเภสัชกรเสมอ เกี่ยวกับยา Streptomycin คำเตือนในการใช้ยา Streptomycin ปริมาณการใช้ยา Streptomycin ปริมาณและระยะเวลาในการใช้ยาขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของแพทย์ผู้รักษา โดยมีตัวอย่างการใช้ยา ดังนี้ วัณโรค สำหรับการใช้ยาแบบไม่ต่อเนื่อง ฉีดยาเข้าทางกล้ามเนื้อครั้งละ 25-30 มิลลิกรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม สัปดาห์ละ 2-3 ครั้ง ปริมาณยาสูงสุดไม่เกิน 1.5 กรัม/ครั้ง สำหรับการใช้ยาแบบไม่ต่อเนื่อง ฉีดยาเข้าทางกล้ามเนื้อครั้งละ 25-30 มิลลิกรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม สัปดาห์ละ 2-3 ครั้ง ปริมาณยาสูงสุดไม่เกิน 1.5 กรัม/ครั้ง กาฬโรค เด็ก ฉีดยาเข้าทางกล้ามเนื้อปริมาณ 30 มิลลิกรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม/วัน โดยแบ่งใช้ยา 2-3 ครั้ง ปริมาณยาสูงสุดไม่เกิน 2 กรัม/วัน เยื่อบุหัวใจอักเสบจากการติดเชื้อแบคทีเรีย เยื่อบุหัวใจอักเสบจากเชื้อเอนเทอโรคอกคัล (Enterococcal) ฉีดยาเข้าทางกล้ามเนื้อครั้งละ 1 กรัม วันละ 2 ครั้ง เป็นระยะเวลา 2 สัปดาห์ หลังจากนั้นฉีดยาเข้าทางกล้ามเนื้อครั้งละ 500 มิลลิกรัม วันละ 2 ครั้ง เป็นระยะเวลา 4 สัปดาห์ โดยใช้ร่วมกับยาเพนิซิลลิน โรคทูลารีเมีย (Tularemia) หรือโรคไข้กระต่าย ผู้ใหญ่ ฉีดยาเข้าทางกล้ามเนื้อปริมาณ 1-2 กรัม/วัน โดยแบ่งใช้ ใช้ยาเป็นระยะเวลา 7-14 วัน จนกว่าผู้ป่วยจะไม่มีไข้เป็นระยะเวลา 5-7 วัน โลหิตเป็นพิษ โรคบรูเซลโลซิส เยื่อหุ้มสมองอักเสบ โรคปอดบวม และการติดเชื้อที่ทางเดินปัสสาวะ ผู้ใหญ่ กรณีใช้รักษาร่วมกับยาชนิดอื่นและเป็นยาทางเลือกลำดับที่ 2 ให้ฉีดยาเข้าทางกล้ามเนื้อปริมาณ 1-2 กรัม/วัน โดยแบ่งฉีดยาทุก 6-12 ชั่วโมง ปริมาณยาสูงสุดไม่เกิน 2 กรัม/วัน การใช้ยา Streptomycin ผลข้างเคียงจากการใช้ยา Streptomycin นอกจากนี้ หากพบผลข้างเคียงที่รุนแรงจากการใช้ยา Streptomycin ดังต่อไปนี้ ควรหยุดใช้ยาและไปพบแพทย์ทันที การใช้ยา Streptomycin เป็นระยะเวลานานหรือใช้ยาซ้ำอีกช่วงหนึ่งอาจทำให้เกิดเชื้อราในช่องปากหรือมีการติดเชื้อราในช่องคลอด หากพบว่ามีปื้นขาวในปาก มีการเปลี่ยนแปลงของของเหลวในช่องคลอด ผู้ป่วยควรไปพบแพทย์ รวมทั้งกรณีที่มีอาการผิดปกติใด ๆ เพิ่มเติมจากนี้ ดูเพิ่มเติมเกี่ยวกับ :Streptomycin (สเตรปโตมัยซิน)
กลุ่มยา
ยาปฏิชีวนะกลุ่มอะมิโนไกลโคไซด์
ประเภทยา
ยาตามใบสั่งแพทย์
สรรพคุณ
รักษาวัณโรค รักษาการติดเชื้อแบคทีเรีย
กลุ่มผู้ป่วย
เด็ก ผู้ใหญ่ และผู้สูงอายุ
รูปแบบของยา
ยาฉีด
ผู้ใหญ่ ฉีดยาเข้าทางกล้ามเนื้อครั้งละ 15 มิลลิกรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม วันละ 1 ครั้ง ปริมาณยาสูงสุดไม่เกิน 1 กรัม/วัน
เด็ก ฉีดยาเข้าทางกล้ามเนื้อครั้งละ 20-40 มิลลิกรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม วันละ 1 ครั้ง ปริมาณยาสูงสุดไม่เกิน 1 กรัม/วัน
ผู้สูงอายุ อายุมากกว่า 40 ปี ฉีดยาปริมาณสูงสุดไม่เกิน 500-750 มิลลิกรัม/วัน
ผู้ใหญ่ ฉีดยาเข้าทางกล้ามเนื้อปริมาณ 2 กรัม/วัน โดยแบ่งใช้ยา 2 ครั้ง เป็นเวลาอย่างน้อย 10 วัน
ผู้ใหญ่ เยื่อบุหัวใจอักเสบจากเชื้อสเตรปโตคอกคัล (Streptococcal) ฉีดยาเข้าทางกล้ามเนื้อครั้งละ 1 กรัม วันละ 2 ครั้ง เป็นระยะเวลา 1 สัปดาห์ หลังจากนั้นฉีดยาเข้าทางกล้ามเนื้อครั้งละ 500 มิลลิกรัม วันละ 2 ครั้ง ในสัปดาห์ที่ 2
เด็ก เยื่อบุหัวใจอักเสบจากเชื้อเอนเทอโรคอกคัล ฉีดยาเข้าทางกล้ามเนื้อปริมาณ 20-30 มิลลิกรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม/วัน โดยแบ่งใช้ยา 2 ครั้ง และใช้ร่วมกับยาเพนิซิลลิน
ผู้ที่มีอายุมากกว่า 60 ปี เยื่อบุหัวใจอักเสบจากเชื้อสเตรปโตคอกคัล ฉีดยาเข้าทางกล้ามเนื้อครั้งละ 500 มิลลิกรัม วันละ 2 ครั้ง เป็นระยะเวลา 2 สัปดาห์
เด็ก ฉีดยาเข้าทางกล้ามเนื้อครั้งละ 15 มิลลิลกรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม วันละ 2 ครั้ง เป็นระยะเวลา 10-14 วัน ปริมาณยาสูงสุดไม่เกิน 2 กรัม/วัน
เด็ก ฉีดยาเข้าทางกล้ามเนื้อปริมาณ 20-40 มิลลิกรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม/วัน โดยแบ่งฉีดยาทุก 6-12 ชั่วโมง
การใช้ยา Streptomycin อาจทำให้เกิดผลข้างเคียง เช่น คลื่นไส้ อาเจียน ท้องไส้ปั่นป่วน เบื่ออาหาร ท้องเสีย เกิดอาการแดง ระคายเคือง หรือเจ็บบริเวณที่ฉีดยา หากอาการเหล่านี้ไม่หายไปหรือแย่ลง ควรแจ้งให้แพทย์หรือเภสัชกรทราบทันที