บาซิทราซิน (Bacitracin)

Bacitracin (บาซิทราซิน) เป็นยาที่ใช้รักษาการติดเชื้อแบคทีเรีย โดยตัวยาจะช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อแบคทีเรียในบริเวณที่มีอาการ ในบทความนี้จะกล่าวถึงรูปแบบยาทาผิวหนังเท่านั้น โดยใช้กับผิวหนังที่มีการติดเชื้อไม่รุนแรง อย่างแผลถลอก แผลฉีกขาด หรือแผลไฟไหม้น้ำร้อนลวกขนาดเล็ก

เกี่ยวกับยา Bacitracin

กลุ่มยา	กลุ่มยาปฏิชีวนะ
ประเภทยา	ยาตามใบสั่งแพทย์
สรรพคุณ	รักษาการติดเชื้อแบคทีเรียในบริเวณผิวหนัง
กลุ่มผู้ป่วย	เด็ก ผู้ใหญ่
รูปแบบของยา	ยาทา
การใช้ยาในหญิงตั้งครรภ์และผู้ให้นมบุตร	Category C จากการศึกษาในสัตว์พบว่า ทำให้เกิดความผิดปกติต่อตัวอ่อนในครรภ์สัตว์ แต่ไม่มีการศึกษาในมนุษย์ หรือไม่มีข้อมูลเพียงพอในการศึกษาทดลองในมนุษย์และสัตว์ ควรใช้ยาเมื่อพิจารณาแล้วว่า มีประโยชน์มากกว่าความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นต่อทารกในครรภ์ และควรแจ้งให้แพทย์ทราบหากอยู่ระหว่างการให้นมบุตรขณะใช้ยา Bacitracin

คำเตือนในการใช้ยา Bacitracin

ข้อควรทราบเพื่อความปลอดภัยก่อนการใช้ยา Bacitracin มีดังนี้

• แจ้งแพทย์และเภสัชกรหากมีอาการแพ้ยา จากยา Bacitracin ยานีโอมัยซิน (Neomycin) และยาชนิดอื่น รวมถึงอาการแพ้สารอื่น ๆ
• ผู้ป่วยควรแจ้งให้แพทย์ทราบหากอยู่ระหว่างการใช้ยา วิตามิน หรือสมุนไพรทุกชนิด 
• แจ้งให้แพทย์ทราบถึงประวัติทางการแพทย์ และหากมีแผลไฟไหม้น้ำร้อนลวกขนาดใหญ่ แมลงกัดต่อย แผลเจาะ หรือถูกของมีคมบาดรุนแรงก็ควรแจ้งให้ทราบด้วย
• ห้ามใช้ผลิตภัณฑ์บำรุงผิวอื่น ๆ นอกเหนือจากคำสั่งแพทย์
• ปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ยา Bacitracin หากกำลังตั้งครรภ์หรือวางแผนจะตั้งครรภ์
• แจ้งให้แพทย์และทันตแพทย์ทราบว่าอยู่ในระหว่างการใช้ยานี้ หากต้องเข้ารับผ่าตัดร่างกายหรือช่องปาก

ปริมาณการใช้ยา Bacitracin

ปริมาณและระยะเวลาในการใช้ยา Bacitracin ขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของแพทย์ผู้รักษา โดยมีตัวอย่างการใช้ยาดังนี้

ยาทา

การติดเชื้อบนผิวหนังเฉพาะที่

ตัวอย่างการใช้ยา Bacitracin เพื่อรักษาการติดเชื้อบนผิวหนังเฉพาะที่

เด็กและผู้ใหญ่ ทายาบาง ๆ ลงบนผิวหนังบริเวณที่มีการติดเชื้อ 1–3 ครั้ง/วัน

การใช้ยา Bacitracin

เพื่อความปลอดภัยในการใช้ยา Bacitracin ผู้ป่วยควรปฏิบัติตามคำแนะนำต่อไปนี้

• ควรใช้ยาตามคำสั่งแพทย์หรือคำแนะนำบนฉลากยาอย่างเคร่งครัด และไม่ควรหยุดใช้ ปรับปริมาณการใช้ยาเอง หรือใช้ยานานกว่าที่แพทย์กำหนด หากมีข้อสงสัยควรสอบถามแพทย์หรือเภสัชกรก่อนใช้ยาเสมอ
• ล้างมือให้สะอาดทั้งก่อนและหลังการใช้ยา
• หลังทายาแล้ว ให้ปิดผิวหนังในบริเวณที่มีอาการด้วยผ้าผ้าก๊อซสะอาด
• ระวังยาเข้าตา จมูก หรือปาก หากผู้ป่วยกลืนยา Bacitracin ให้นำตัวส่งโรงพยาบาลทันที
• ห้ามทายาปริมาณมากในครั้งเดียว แต่ควรใช้อย่างสม่ำเสมอตามคำสั่งแพทย์ หากลืมใช้ยา ควรใช้ทันทีที่นึกขึ้นได้และใช้ยาครั้งต่อไปตามช่วงเวลาเดิม ห้ามเพิ่มปริมาณการใช้ยาเป็นสองเท่า
• เก็บยาไว้ในบรรจุภัณฑ์อย่างมิดชิดและเก็บไว้ในอุณหภูมิห้อง โดยให้ห่างจากมือเด็กและสัตว์เลี้ยง หากยาหมดอายุ ควรนำไปกำจัดอย่างเหมาะสม
• หากใช้ยาเกินขนาดและมีอาการหายใจลำบากหรือหมดสติ ควรนำตัวผู้ป่วยส่งโรงพยาบาลทันที

ผลข้างเคียงจากการใช้ยา Bacitracin

โดยทั่วไป ยา Bacitracin อาจก่อให้เกิดผลข้างเคียงต่าง ๆ อย่างการระคายเคืองผิว โดยหากมีอาการแย่ลงหรือมีอาการติดต่อกันเป็นเวลานาน ควรแจ้งให้แพทย์ทราบ และในกรณีที่ผู้ป่วยมีอาการต่อไปนี้หลังใช้ยา ควรไปพบแพทย์เพื่อเข้ารับการรักษาอย่างเร่งด่วน 

• อาการแพ้ยา เช่น เกิดผื่น คัน ลมพิษ แผลพุพอง เป็นรอยบวมหรือแดง ผิวลอก มีไข้ แน่นหน้าอกหรือคอ กลืนลำบาก มีปัญหาด้านการพูด เสียงแหบ หายใจเป็นเสียงหวีดหรือหายใจลำบาก บวมในบริเวณริมฝีปาก ลิ้น ปาก ใบหน้า หรือลำคอ
• ปวดหลังช่วงล่าง
• เจ็บหรือปัสสาวะลำบาก