Illness name: ผีอำ
Description: ผีอำ (Sleep Paralysis) เป็นความเชื่อของผู้คนหลายเชื้อชาติที่เชื่อกันมาแต่โบราณว่า อาการอึดอัดคล้ายมีบางสิ่งมากดทับร่างกายจนขยับตัวไม่ได้ขณะเคลิ้มเกือบหลับนั้น เกิดจากการกระทำของผีหรือสิ่งเหนือธรรมชาติ อย่างไรก็ตาม หากพิจารณาตามหลักวิทยาศาสตร์ อาการดังกล่าวคือภาวะ Sleep Paralysis ซึ่งเป็นภาวะที่ร่างกายรู้สึกตัวแต่ไม่สามารถขยับร่างกายได้ จะเกิดขึ้นในช่วงกึ่งหลับกึ่งตื่น ผู้ที่ประสบภาวะนี้จะไม่สามารถเคลื่อนไหวหรือพูดได้ชั่วขณะ รวมทั้งอาจเกิดอาการเหมือนถูกกดหรือสำลักบางอย่าง มักเกิดขึ้นเมื่อนอนหงาย การปรับท่านอนจะช่วยลดอาการดังกล่าวได้ ผีอำจัดเป็นภาวะที่เกิดขึ้นทั่วไป โดยผู้คนจำนวน 4 ใน 10 ราย จะถูกผีอำอย่างน้อยครั้งหนึ่งในชีวิต ผู้ที่อดนอน เครียดมาก หรือใช้สารกระตุ้นมากเกินไป เสี่ยงประสบภาวะนี้ได้สูง ทั้งนี้ ผู้ที่ประสบปัญหาสุขภาพเกี่ยวกับการนอนอื่น ๆ อาจประสบภาวะนี้ เช่น ผู้ป่วยโรคลมหลับ (Narcolepsy) อาการของผีอำ ผู้ที่ประสบภาวะผีอำจะไม่สามารถขยับตัวได้ โดยภาวะนี้มักเกิดขึ้น 2 ช่วงเวลา ได้แก่ ช่วงใกล้หลับ และช่วงใกล้ตื่น ซึ่งอาการของผีอำทั้ง 2 ช่วงเวลามีลักษณะที่ต่างกัน ดังนี้
สาเหตุของผีอำ ผีอำเป็นภาวะที่เกิดขึ้นได้กับผู้คนทั่วไป ซึ่งมักเริ่มเกิดขึ้นเมื่อเข้าสู่ช่วงวัยรุ่น ทั้งนี้ ยังปรากฏปัจจัยหลายอย่างที่เกี่ยวเนื่องหรือนำไปสู่ภาวะผีอำ โดยผู้ที่มีอาการหรือลักษณะต่อไปนี้สามารถประสบภาวะผีอำได้
ผู้ที่ประสบภาวะผีอำช่วงใกล้หลับหรือช่วงใกล้ตื่น ไม่จำเป็นต้องเข้ารับการรักษา อย่างไรก็ตาม ผู้ที่รู้สึกวิตกกังวลกับภาวะที่เกิดขึ้น รวมทั้งภาวะดังกล่าวทำให้รู้สึกอ่อนเพลียทั้งวันและทำให้นอนไม่หลับตามปกติ ควรพบแพทย์เพื่อรับการตรวจ โดยแพทย์จะเก็บข้อมูลเกี่ยวกับสุขลักษณะด้านการนอนหลับของผู้ป่วย ดังนี้
ส่วนใหญ่แล้ว ผู้ที่ประสบภาวะผีอำไม่จำเป็นต้องเข้ารับการรักษา เนื่องจากภาวะดังกล่าวจะหายไปและดีขึ้นเอง อย่างไรก็ดี ผู้ที่เกิดปัญหาสุขภาพเกี่ยวกับการนอนหลับอื่น ๆ อาจต้องเข้ารับการรักษา เพื่อช่วยให้ผู้ป่วยหายวิตกกังวลและสามารถนอนหลับได้ตามปกติ วิธีรักษาดังกล่าวประกอบด้วย
การป้องกันผีอำ ผู้ที่ประสบภาวะผีอำสามารถแก้ไขปัญหาดังกล่าวได้ด้วยตนเอง โดยปรับพฤติกรรมในการดำเนินชีวิตประจำวันบางอย่าง เพื่อเสริมสร้างสุขลักษณะการนอนที่ดี ซึ่งทำได้ ดังนี้
ความหมาย ผีอำ
นอกจากนี้ ผู้ที่ประสบภาวะผีอำอาจเกิดอาการอื่น ๆ ร่วมด้วย โดยจะรู้สึกสูดหายใจลำบากคล้ายแน่นหน้าอก บางรายไม่สามารถขยับดวงตาได้ปกติ เกิดภาพหลอนว่ามีบุคคลหรือบางสิ่งอยู่ด้วย รวมทั้งเกิดอาการหวาดกลัว ระยะเวลาที่เกิดภาวะนี้อาจแตกต่างกันไป โดยผู้ที่ถูกผีอำจะกลับมาขยับร่างกายและพูดได้ตามปกติหลังภาวะดังกล่าวหายไป อย่างไรก็ตาม ผู้ที่ประสบภาวะผีอำบางรายควรพบแพทย์ในกรณีที่ถูกผีอำเป็นประจำ หวาดกลัวการนอนหลับหรือนอนหลับไม่เพียงพอ รวมทั้งเกิดอาการง่วงทั้งวัน หลับกะทันหัน หรือสูญเสียการควบคุมกล้ามเนื้อ เนื่องจากอาการเหล่านี้ต่างเกี่ยวเนื่องกับโรคลมหลับ
การวินิจฉัยผีอำ
การรักษาผีอำ
การรักษาภาวะผีอำจะช่วยให้มีสุขลักษณะและสภาพแวดล้อมของการนอนหลับที่ดี ช่วยให้นอนหลับได้ดีขึ้น เข้านอนและตื่นนอนตรงเวลาอย่างสม่ำเสมอ รวมทั้งเสริมสร้างสภาพแวดล้อมในการนอนให้สบาย สงบ และร่มรื่น