Illness name: ภาวะเกล็ดเลือดสูงกว่า
Description: Thrombocytosis (ภาวะเกล็ดเลือดสูงกว่าปกติ) เป็นภาวะที่ร่างกายมีระดับเกล็ดเลือดมากผิดปกติ ส่งผลให้ผู้ป่วยเสี่ยงต่อการเกิดลิ่มเลือดบริเวณอวัยวะต่าง ๆ จนนำไปสู่อาการผิดปกติทางร่างกาย หรือเกิดภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรง ภาวะเกล็ดเลือดสูงกว่าปกติแบ่งออกได้เป็น 2 ชนิด ได้แก่ ชนิดที่ทราบสาเหตุ (Secondary Thrombocytosis) โดยอาจเป็นผลมาจากโรค ภาวะผิดปกติทางร่างกาย หรือปัญหาทางสุขภาพบางอย่าง และชนิดที่ไม่ทราบสาเหตุ (Primary Thrombocythemia) ที่แพทย์มักตรวจพบจากการตรวจเลือดหรือการตรวจโรคอื่น เนื่องจากผู้ป่วยส่วนมากมักไม่พบอาการผิดปกติใด ๆ ภาวะ Thrombocytosis มักไม่ส่งผลให้เกิดอาการผิดปกติใด ๆ หากพบอาการก็มักแตกต่างกันไปในผู้ป่วยแต่ละคน ขึ้นอยู่กับโรคหรือภาวะผิดปกติที่เป็นสาเหตุของภาวะนี้ ในบางกรณี ผู้ที่มีภาวะ Thrombocytosis อาจเสี่ยงต่อการเกิดลิ่มเลือดตามร่างกายจนนำไปสู่อาการผิดปกติต่าง ๆ เช่น นอกจากอาการจากโรคหรือภาวะผิดปกติที่เป็นสาเหตุของภาวะนี้ หรืออาการจากการเกิดลิ่มเลือด ผู้ที่มีภาวะ Thrombocytosis อาจพบอาการเลือดออกง่ายร่วมด้วย เช่น เลือดกำเดาไหล เกิดรอยช้ำตามร่างกาย เลือดออกบริเวณเหงือก อุจจาระปนเลือด หรือปัสสาวะปนเลือด เป็นต้น โดยปกติ ไขกระดูกจะมีหน้าที่ผลิตสเต็มเซลล์ (Stem Cells) หรือเซลล์ต้นกำเนิดที่สามารถเปลี่ยนไปเป็นเซลล์เม็ดเลือดต่าง ๆ เช่น เซลล์เม็ดเลือดแดง เซลล์เม็ดเลือดขาว และเกล็ดเลือด เป็นต้น ภาวะ Thrombocytosis เป็นภาวะที่ไขกระดูกผลิตเกล็ดเลือดออกมามากเกินไป โดยมีทั้งในลักษณะปกติและผิดปกติ ขึ้นอยู่กับผู้ป่วยแต่ละคน แต่ชนิดที่พบได้บ่อยมักเป็นชนิดที่เกล็ดเลือดมีลักษณะปกติ ซึ่งผู้ป่วยในกลุ่มนี้มักพบว่าภาวะที่ไขกระดูกผลิตเกล็ดเลือดออกมามากเกินไปมีสาเหตุมาจากปัจจัยบางอย่าง เช่น ในกรณีที่พบได้น้อย อย่างเกล็ดเลือดมีลักษณะผิดปกติ แพทย์มักหาสาเหตุของผู้ป่วยกลุ่มนี้ไม่พบ แต่มีความเป็นไปได้ว่าอาจเกี่ยวข้องกับความผิดปกติของยีนบางชนิด ในเบื้องต้นจะเป็นการสอบถามอาการผิดปกติ ประวัติต่าง ๆ ของผู้ป่วย ทั้งการใช้ยา การเข้ารักษาตัวจากโรคต่าง ๆ พฤติกรรมการรับประทานอาหารหรือดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ รวมไปถึงการตรวจเลือดเพื่อดูระดับเกล็ดเลือดเป็นระยะ ๆ หากแพทย์เห็นว่าผู้ป่วยมีภาวะ Thrombocytosis จะมีการส่งตรวจเพิ่มเติมเพื่อหาสาเหตุ และนำผลที่ได้ไปใช้พิจารณาเลือกวิธีการรักษา โดยวิธีการตรวจที่อาจใช้วินิจฉัยผู้ป่วย เช่น ตรวจดูระดับธาตุเหล็กในเลือด ตรวจดูสัญญาณของการติดเชื้อ ตรวจหามะเร็งบางชนิด หรือตรวจไขกระดูก เป็นต้น โดยส่วนใหญ่ หากผู้ป่วยที่มีภาวะ Thrombocytosis ทั้งชนิดที่ทราบสาเหตุและไม่ทราบสาเหตุ ไม่พบอาการผิดปกติใด ๆ แพทย์อาจเพียงแนะนำให้ผู้ป่วยมาตรวจเลือดเป็นระยะเพื่อสังเกตอาการเท่านั้น ส่วนในรายที่ต้องรับการรักษา แพทย์จะพิจารณาวิธีการรักษาตามความเหมาะสมตามแต่ละคน หากตรวจพบสาเหตุ วิธีการรักษาก็จะขึ้นอยู่กับโรคหรือภาวะผิดปกติที่เป็นต้นเหตุ แต่หากไม่ทราบสาเหตุ แพทย์จะใช้เกณฑ์บางอย่างในการพิจารณาว่าผู้ป่วยจำเป็นต้องรับการรักษาหรือไม่ เช่น หากผู้ป่วยอยู่ในเกณฑ์ข้างต้น แพทย์อาจพิจารณารักษาด้วยวิธีต่าง ๆ เช่น ผู้ที่มีภาวะ Thrombocytosis ส่วนใหญ่จะไม่พบภาวะแทรกซ้อนใด ๆ แต่ภาวะนี้อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคหรือภาวะผิดปกติบางชนิด เช่น นอกจากนี้ ภาวะ Thrombocytosis ยังอาจนำไปสู่โรคมะเร็งเม็ดเลือดขาว (Leukemia) หรือมัยอีโลไฟโบรซิส (Myelofibrosis) แต่เป็นกรณีที่พบได้น้อย ภาวะ Thrombocytosis มักเกี่ยวข้องกับหลายปัจจัยและบางกรณีก็ยังหาสาเหตุไม่พบ การป้องกันจึงทำได้ยาก ในเบื้องต้นอาจลดความเสี่ยงได้โดยการไปพบแพทย์เพื่อตรวจสุขภาพตามเกณฑ์หรือประจำปี หรือหากพบอาการผิดปกติใด ๆ ทางร่างกาย ให้รีบไปพบแพทย์เพื่อรับการวินิจฉัยและการรักษาตั้งแต่เนิ่น ๆความหมาย ภาวะเกล็ดเลือดสูงกว่าปกติ (Thrombocytosis)
อาการของ Thrombocytosis
สาเหตุของ Thrombocytosis
การวินิจฉัย Thrombocytosis
การรักษา Thrombocytosis
ภาวะแทรกซ้อนของ Thrombocytosis
การป้องกัน Thrombocytosis