Illness name: พยาธิเส้นด้าย+(Strongyloidiasis)
Description: โรคพยาธิสตรองจิลอยด์ (Strongyloidiasis) หรือเรียกอีกชื่อหนึ่งว่าพยาธิเส้นด้าย คือภาวะติดเชื้อพยาธิตัวกลมชนิดหนึ่งที่พบได้บ่อยในประเทศเขตร้อน พยาธิชนิดนี้ไม่สามารถมองเห็นด้วยตาเปล่า ผู้ติดเชื้ออาจไม่มีอาการใด ๆ ให้เห็น แต่อาจทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนที่เป็นอันตรายได้ โรคนี้รักษาได้โดยการใช้ยาถ่ายพยาธิ และป้องกันด้วยการดูแลสุขอนามัย อาการของพยาธิเส้นด้าย (Strongyloidiasis) โรคพยาธิสตรองจิลอยด์มักส่งผลกระทบต่อลำไส้ ปอด หรือผิวหนัง ส่วนใหญ่ผู้ที่ติดเชื้อพยาธิชนิดนี้มักไม่มีอาการใด ๆ แสดงให้เห็น แต่อาจพบอาการบางอย่างเป็นระยะ ๆ เช่น แม้อาการของโรคพยาธิสตรองจิลอยด์มักไม่รุนแรง แต่สำหรับผู้ป่วยที่มีระบบภูมิคุ้มกันบกพร่อง อาการดังกล่าวอาจมีความรุนแรงและอาจถึงขั้นทำให้เสียชีวิตได้ สาเหตุของพยาธิเส้นด้าย (Strongyloidiasis) โรคพยาธิสตรองจิลอยด์มีสาเหตุมาจากพยาธิตัวกลมที่มีชื่อว่าสตรองจิลอยด์ สเตอร์โคราลิส (Strongyloidiasis Stercoralis) ซึ่งเป็นพยาธิที่ก่อให้เกิดการติดเชื้อในคนเป็นหลัก พยาธิชนิดนี้มักพบในภูมิอากาศเขตร้อนชื้นหรือกึ่งร้อนชื้น และอาจพบได้ในเขตอบอุ่นเช่นกัน พยาธิพยาธิสตรองจิลอยด์มักอาศัยอยู่ภายในดินและติดต่อสู่คนผ่านการสัมผัสกับดินที่มีการปนเปื้อนของตัวอ่อนพยาธิ ซึ่งปัจจัยที่เพิ่มความเสี่ยงต่อการติดเชื้อพยาธิชนิดนี้ ได้แก่ พยาธิสตรองจิลอยด์จะชอนไชผ่านผิวหนังเข้าสู่กระแสเลือด ผ่านบริเวณหัวใจและไปยังปอด จากนั้นพยาธิที่อยู่ภายในปอดจะเคลื่อนตัวไปที่หลอดลมและปาก ทำให้ผู้ที่ติดเชื้ออาจกลืนพยาธิชนิดนี้ลงไปสู่กระเพาะอาหารโดยไม่รู้ตัว พยาธิสตรองจิลอยด์จะเริ่มวางไข่และฟักเป็นตัวอ่อนเมื่อเข้าสู่ลำไส้เล็ก ซึ่งทั้งตัวอ่อนและไข่ของพยาธิจะถูกขับออกมาทางอุจจาระ หากไม่กำจัดของเสียและสิ่งปฏิกูลให้ถูกสุขลักษณะ พยาธิชนิดนี้จะลงไปอาศัยอยู่ในดินและทำให้ผู้อื่นติดเชื้อต่อไปได้ การวินิจฉัยพยาธิเส้นด้าย (Strongyloidiasis) โรคพยาธิสตรองจิลอยด์มักไม่มีอาการบ่งบอกและไม่สามารถมองเห็นตัวพยาธิได้ด้วยตาเปล่า ดังนั้น หากสงสัยว่าอาจติดเชื้อพยาธิควรไปพบแพทย์เพื่อรับการตรวจรักษา ในเบื้องต้นแพทย์จะซักประวัติเพื่อพิจารณาความเสี่ยงและตรวจวินิจฉัยเพิ่มเติมด้วยวิธีต่าง ๆ ดังนี้ การรักษาพยาธิเส้นด้าย (Strongyloidiasis) การรักษาโรคพยาธิสตรองจิลอยด์มีจุดประสงค์หลักเพื่อกำจัดพยาธิชนิดดังกล่าวออกไปจากร่างกายด้วยการใช้ยาถ่ายพยาธิ โดยแพทย์จะให้การรักษาแม้ว่าผู้ป่วยจะไม่มีอาการใด ๆ แสดงให้เห็น หรือเป็นผู้ป่วยที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่องก็ตาม ยาที่มักใช้รักษาโรคพยาธิสตรองจิลอยด์คือยาถ่ายพยาธิไอเวอร์เมคติน ซึ่งจะออกฤทธิ์ฆ่าพยาธิที่อยู่ภายในลำไส้เล็ก แต่ยานี้ไม่อาจทำลายไข่พยาธิได้ จึงอาจต้องมีการใช้ยาซ้ำเพื่อกำจัดพยาธิให้หมดไป ส่วนยาถ่ายพยาธิชนิดอื่น ๆ ที่แพทย์อาจแนะนำให้ใช้ได้เช่นกัน คือ ยาอัลเบนดาโซล และยาธีอาเบนดาโซล หากผู้ติดเชื้อพยาธิสตรองจิลอยด์มีอาการค่อนข้างรุนแรงหรือเกิดภาวะแทรกซ้อน แพทย์อาจต้องให้การรักษาด้วยวิธีอื่น ๆ ร่วมด้วย เช่น ให้น้ำเกลือหรือให้เลือดในกรณีที่มีเลือดออกในทางเดินอาหาร ใช้เครื่องช่วยหายใจในกรณีที่เกิดภาวะระบบทางเดินหายใจล้มเหลว และใช้ยาปฏิชีวนะหากมีเยื่อหุ้มสมองอักเสบหรือมีภาวะโลหิตเป็นพิษ ภาวะแทรกซ้อนของพยาธิเส้นด้าย (Strongyloidiasis) เมื่อได้รับการรักษาอย่างถูกต้อง พยาธิสตรองจิลอยด์ที่อยู่ในร่างกายของผู้ป่วยจะค่อย ๆ ถูกกำจัดออกไป ส่งผลให้มีอาการดีขึ้นตามลำดับ แต่ในกรณีที่ผู้ป่วยติดเชื้อพยาธิชนิดนี้อย่างรุนแรงหรือผู้ป่วยมีภูมิคุ้มกันอ่อนแอ อาจทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนที่เป็นอันตรายได้ เช่น การป้องกันพยาธิเส้นด้าย (Strongyloidiasis) โรคพยาธิสตรองจิลอยด์ป้องกันได้ด้วยการรักษาความสะอาด และดูแลสุขอนามัยของตัวเองให้ดีอยู่เสมอ เพื่อลดความเสี่ยงในการติดเชื้อ โดยเริ่มจากการใช้ห้องน้ำอย่างถูกสุขลักษณะ หลีกเลี่ยงพฤติกรรมเสี่ยงต่าง ๆ เช่น การเดินเท้าเปล่าบนพื้นดิน การสัมผัสกับของเสียหรือสิ่งปฏิกูล โดยเฉพาะในพื้นที่ที่เสี่ยงต่อการติดเชื้อพยาธิ นอกจากนี้ หน่วยงานทางสาธารณสุขในพื้นที่ควรให้ความรู้เกี่ยวกับการป้องกันโรคพยาธิอย่างถูกวิธีแก่คนในชุมชนด้วยความหมาย พยาธิเส้นด้าย (Strongyloidiasis)