Illness name: เม็ดเลือดขาวสูง
Description: เม็ดเลือดขาวสูง (Leukocytosis) คือ ภาวะที่มีเม็ดเลือดขาวในโลหิตสูงกว่าปกติ โดยภาวะนี้อาจเกิดขึ้นจากปฏิกิริยาของร่างกายที่ตอบสนองต่อสิ่งแปลกปลอม หรือเป็นกลไกที่ต่อสู้กับการติดเชื้อ โดยเม็ดเลือดขาวแบ่งออกเป็นทั้งหมด 5 ชนิดได้แก่
อาการเม็ดเลือดขาวสูง
ภาวะเม็ดเลือดขาวสูงจะไม่แสดงสัญญาหรืออาการใด ๆ แต่หากมีอาการมักจะเป็นอาการที่เกิดขึ้นตามสาเหตุที่ทำให้เม็ดเลือดขาวสูง โดยอาการที่มักพบขณะที่มีเม็ดเลือดขาวสูง ดังนี้
สาเหตุของเม็ดเลือดขาวสูง โดยส่วนใหญ่หากสุขภาพร่างกายแข็งแรงและไม่มีความผิดปกติใด ๆ เม็ดเลือดขาวจะอยู่ในระดับที่ปกติ หรือสูงกว่าเกณฑ์เพียงเล็กน้อย แต่ถ้าหากมีปริมาณเม็ดเลือดขาวสูงขึ้นเกิดขึ้นเนื่องมาจาก
โดยทั่วไปแล้วภาวะเม็ดเลือดขาวสูงจะไม่สามารถสังเกตได้จากอาการหรือระบุได้จากการตรวจเลือดเท่านั้น แต่ทั้งนี้ความผิดปกติของร่างกายบางอย่างอาจเป็นสัญญาณของโรคที่ส่งผลให้ระดับเม็ดเลือดขาวสูงขึ้นได้ จึงควรไปพบแพทย์หากมีอาการไข้สูง มีเลือดออกง่าย หรือมีรอยฟกช้ำโดยไม่ทราบสาเหตุ รู้สึกเหนื่อย หรืออ่อนแรงผิดปกติ หน้ามืด มีอาการคล้ายเป็นลม มีเหงื่อท่วม ปวดและรู้สึกเหน็บชาบริเวณแขนขา และหน้าท้อง หายใจลำบาก หรือมีปัญหาเกี่ยวกับมองเห็น ความสามารถในการคิดลดลง รวมทั้งน้ำหนักลดโดยไม่มีสาเหตุ ความอยากอาหารลดลง เพราะอาการเหล่านี้อาจเป็นสัญญาณของโรคที่รุนแรงได้ เมื่อผู้ป่วยไปพบแพทย์แล้ว แพทย์จะซักประวัติเกี่ยวกับอาการเจ็บป่วย หรืออาการที่เป็นในปัจจุบัน จากนั้นจะเจาะเลือดที่แขน หรือบริเวณหลังมือเพื่อนำตัวอย่างเลือดไปตรวจในห้องปฏิบัติการด้วยวิธีการตรวจนับเม็ดเลือดขาว (White Blood Cell Count: WBC Count) ทั้งนี้เกณฑ์โดยคร่าวของคนปกติทั่วไปจะมีระดับเม็ดเลือดขาวดังนี้
การรักษาอาการเม็ดเลือดขาวสูง ในกรณีที่ผู้ป่วยมีภาวะเม็ดเลือดขาวสูง แต่ไม่ได้เกิดจากสาเหตุที่อันตราย การรักษาเพื่อลดระดับเม็ดเลือดขาวอาจไม่จำเป็น แต่หากเม็ดเลือดขาวสูงมาก ๆ แพทย์จะรักษาโดยมุ่งเน้นไปที่การรักษาสาเหตุที่ทำให้เม็ดเลือดขาวเพิ่มปริมาณสูงขึ้น ในเบื้องต้นจะมีการรักษาดังต่อไปนี้
การใช้ยา ผู้ป่วยที่มีอาการติดเชื้อหรืออาการอักเสบที่ทำให้เม็ดเลือดขาวสูงขึ้นมากผิดปกติ อาจะต้องใช้ยาเพื่อรักษาอาการดังกล่าว โดยหากเกิดจากการติดเชื้อ แพทย์จะสั่งใช้ยาปฏิชีวนะ และเมื่อการติดเชื้อหรือการอักเสบลดลง เม็ดเลือดขาวและกระบวนการสร้างเม็ดเลือดขาวจะค่อย ๆ ลดลงกลับเข้าสู่ภาวะปกติ ทั้งนี้ในระหว่างรักษาโดยการใช้ยาเพื่อรักษาสาเหตุของอาการนี้ แพทย์อาจใช้วิธีการรักษาอื่น ๆ เช่นการปรับปัสสาวะให้มีค่าความเป็นด่าง ร่วมกับการใช้ยาอัลโลพูรินอล (Allopurinol) เพื่อลดระดับกรดยูริกในร่างกาย และอาจมีการใช้ยาชนิดอื่น ๆ ประคับประคองอาการหรือบรรเทาอาการเจ็บป่วย นอกจากนี้ การให้น้ำเกลือ (https://www.pobpad.com/ให้น้ำเกลือ-ให้อย่างไร) จะช่วยให้เลือดเจือจางลง และทำให้ระดับเม็ดเลือดขาวค่อย ๆ ลดลงได้ ทว่าหากผู้ป่วยมีภาวะเม็ดเลือดขาวสูงมากจนเข้าขั้นวิกฤติ แพทย์จะพิจารณาใช้การลดระดับเม็ดเลือดขาวด้วยวิธีการเปลี่ยนถ่ายพลาสมา (Leukopheresis) ซึ่งเป็นวิธีที่ช่วยลดระดับเม็ดเลือดขาวได้อย่างรวดเร็วที่สุด โดยใช้ในกรณีที่ผู้ป่วยมีระดับเม็ดเลือดขาวสูงจนเป็นอันตรายต่อสุขภาพผู้ป่วย แพทย์จะพิจารณาให้ผู้ป่วยเข้ารับการเปลี่ยนถ่ายพลาสมา ทั้งนี้พลาสมาที่ใช้ในการเปลี่ยนถ่ายจะได้มาจากการบริจาคโดยผ่านการตรวจสอบการเข้ากันได้ระหว่างผู้รับและผู้ให้ ภาวะแทรกซ้อนอาการเม็ดเลือดขาวสูง ภาวะเม็ดเลือดขาวสูงหากอยู่ในระดับไม่สูงมากนักก็ไม่ส่งผลให้เกิดภาวะแทรกซ้อนที่เป็นอันตรายได้ เนื่องจากภาวะเม็ดเลือดขาวสูงเป็นเพียงอาการย่อย ๆ อาการหนึ่งเท่านั้น ภาวะแทรกซ้อนมักเกิดจากสาเหตุที่ทำให้เม็ดเลือดขาวสูงมากมากกว่า ทว่าหากเม็ดเลือดขาวสูงกว่า 100,000 เซลล์ต่อไมโครลิตร ก็อาจะทำให้ผู้ป่วยเข้าสู่ภาวะเม็ดเลือดขาวสูงมาก (Hyperleukocytosis) ซึ่งจะส่งผลให้เลือดหนืดจนไม่สามารถไหลเวียนไปเลี้ยงได้ทั่วร่างกายอย่างเพียงพอ ก่อให้เกิดอาการต่าง ๆ เช่น ง่วงเหงาหาวนอน อ่อนเพลีย และอาจเป็นอันตรายถึงขั้นสมองขาดเลือด หรือหัวใจขาดเลือดได้เช่นกัน การป้องกันภาวะเม็ดเลือดขาวสูง ภาวะเม็ดเลือดขาวสูงไม่สามารถป้องกันได้ทุกสาเหตุ โดยเฉพาะภาวะเม็ดเลือดขาวสูงที่เกิดจากโรคมะเร็ง ทว่าลดความเสี่ยงได้ โดยหลีกเลี่ยงภาวะเสี่ยงในการติดเชื้อ และการอักเสบต่าง ๆ นอกจากนี้ หากมีอาการผิดปกติเกิดขึ้นภายในร่างกายควรรีบไปพบแพทย์เพื่อความปลอดภัยความหมาย เม็ดเลือดขาวสูง
อาการเม็ดเลือดขาวสูงจากสาเหตุที่ไม่รุนแรงสามารถหายได้โดยไม่ต้องรักษา แต่ถ้าเกิดจากเงื่อนไขสุขภาพที่ค่อนข้างรุนแรงอาจต้องรักษาอย่างจริงจังในระยะยาว โดยภาวะเม็ดเลือดขาวสูงจะลดลงและกลับเข้าสู่ภาวะปกติได้หากรักษาไปแล้วระยะหนึ่ง
ทั้งนี้หากอาการข้างต้นเริ่มรุนแรงขึ้นควรรีบไปพบแพทย์ เพราะนั่นอาจเป็นสัญญาณที่แสดงให้เห็นถึงอาการเจ็บป่วยที่รุนแรงขึ้น และต้องรีบได้รับการรักษาอย่างเร่งด่วน
นอกจากนี้ภาวะเม็ดเลือดขาวสูงยังเกี่ยวข้องกับโรคภัยไข้เจ็บบางชนิดโดยตรง ได้แก่
การวินิจฉัยเม็ดเลือดขาวสูง
ทั้งนี้หากพบว่าระดับเม็ดเลือดขาวสูงผิดปกติ แพทย์ก็จะดูถึงประเภทของเม็ดเลือดขาวที่สูงขึ้น โดยปริมาณเม็ดเลือดขาวแต่ละชนิดที่สูงขึ้นสามารถบอกสัญญาณของการติดเชื้อที่แตกต่างกันได้ดังนี้
จากนั้นเมื่อได้ข้อสันนิษฐานเบื้องต้นแล้ว แพทย์จะสั่งตรวจด้วยวิธีอื่น ๆ เพิ่มเติมอย่างละเอียด เช่น การตรวจไขกระดูก เพื่อระบุถึงสาเหตุที่ทำให้เม็ดเลือดขาวสูงขึ้น เมื่อยืนยันผลได้แล้ว แพทย์จะวางแผนรักษาต่อไป