Illness name: ปัสสาวะบ่อยตอนกลางคืน
Description: หากคุณต้องตื่นขึ้นมากลางดึกเพื่อปัสสาวะมากกว่า 1 ครั้งต่อคืน อาจเป็นสัญญาณว่าคุณมีอาการของโรคปัสสาวะบ่อยตอนกลางคืน (Nocturia) ซึ่งเป็นอาการกวนใจที่ทำให้หลายคนตื่นขึ้นมากลางดึก และมักส่งผลให้นอนหลับพักผ่อนไม่เพียงพอ และกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวันในเช้าวันถัดไป จนอาจนำไปสู่ปัญหาสุขภาพด้านอื่น ๆ ได้ โดยทั่วไป ร่างกายจะผลิตปัสสาวะออกมาน้อยลงในช่วงเวลากลางคืน จึงทำให้เรานอนหลับได้อย่างต่อเนื่องเป็นเวลา 6-8 ชั่วโมงโดยที่ไม่ต้องตื่นมาปัสสาวะกลางดึก อาการปัสสาวะบ่อยตอนกลางคืนพบได้ทุกเพศทุกวัย แต่อาจพบมากในชายสูงอายุ ซึ่งอาจเกิดได้จากหลายปัจจัย ทั้งพฤติกรรมก่อนนอนและปัญหาสุขภาพต่าง ๆ บทความนี้ได้รวบรวมสาเหตุและวิธีรับมือกับการปัสสาวะบ่อยตอนกลางคืนให้ได้ผลมาฝากกัน อาการปัสสาวะบ่อยตอนกลางคืนอาจเกิดจากสาเหตุต่าง ๆ ดังต่อไปนี้ สาเหตุของอาการปัสสาวะบ่อยตอนกลางคืนที่พบได้บ่อยที่สุดคือร่างกายผลิตปัสสาวะมากผิดปกติเฉพาะในตอนกลางคืน (Nocturnal Polyuria) ผู้ที่มีภาวะนี้จะมีอัตราส่วนปริมาณปัสสาวะตอนกลางคืนเพิ่มขึ้นกว่า 20 เปอร์เซ็นต์ของปริมาณปัสสาวะทั้งวันในวัยผู้ใหญ่ และเพิ่มขึ้นเกิน 33 เปอร์เซ็นต์ในผู้สูงอายุ โดยปริมาณปัสสาวะในช่วงกลางวันจะอยู่ในระดับปกติ หรือในบางรายอาจน้อยกว่าปกติ ซึ่งเป็นอาการที่พบมากในผู้สูงอายุ และอาจเกิดขึ้นจากปัจจัยดังต่อไปนี้ อาการปัสสาวะบ่อยตอนกลางคืนอาจเกิดจาก Polyuria ซึ่งเป็นภาวะที่ร่างกายผลิตปัสสาวะมากผิดปกติทั้งในตอนกลางวันและกลางคืน โดยปกติแล้ว ปริมาณปัสสาวะของเรามักไม่เกิน 3 ลิตรต่อวัน แต่ผู้ที่มีภาวะปัสสาวะมากผิดปกติจะมีปริมาณปัสสาวะรวมกันมากกว่า 3 ลิตร หรืออาจมากถึง 15 ลิตรต่อวัน โดยภาวะปัสสาวะมากอาจเกิดจากปัจจัยดังต่อไปนี้ บางครั้งอาการปัสสาวะบ่อยตอนกลางคืนอาจไม่ได้เกิดจากร่างกายผลิตปัสสาวะมากกว่าปกติ แต่เกิดจากกระเพาะปัสสาวะบรรจุปัสสาวะได้น้อยลง จึงทำให้ปัสสาวะบ่อยขึ้น ซึ่งสาเหตุที่พบบ่อยที่สุดคือการติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ (UTI) หรือในกระเพาะปัสสาวะ ทำให้รู้สึกเจ็บหรือแสบร้อนขณะปัสสาวะ และปัสสาวะบ่อยกว่าปกติทั้งในตอนกลางวันและกลางคืน ปัญหาความจุของกระเพาะปัสสาวะอาจเกิดจากโรคต่อมลูกหมากโตในเพศชาย ซึ่งพบมากในชายสูงอายุ หรืออาจเกิดจากการเปลี่ยนแปลงของร่างกายหลังหมดประจำเดือนในเพศหญิงที่อาจส่งผลกระทบต่อการขับถ่ายปัสสาวะ นอกจากนี้กระเพาะปัสสาวะอาจมีความจุลดลงได้ในผู้ที่มีภาวะกระเพาะปัสสาวะบีบตัวไวเกิน (Overactive Bladder) โรคมะเร็งในกระเพาะปัสสาวะ ภาวะหยุดหายใจขณะหลับ การใช้ยาขับปัสสาวะ การดื่มเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีนหรือแอลกอฮอล์ ความวิตกกังวล และการผ่าตัด บางคนอาจเข้าใจว่าการตื่นมาเข้าห้องน้ำกลางดึกเกิดจากอาการปวดปัสสาวะ แต่ความจริงแล้วอาจเกิดจากความผิดปกติของการนอนหลับ เช่น ภาวะหยุดหายใจขณะหลับ โรคนอนไม่หลับ นอนกรน อาการขาอยู่ไม่สุข อาการร้อนวูบวาบ (Hot Flashes) อาการปวดเรื้อรัง และโรคซึมเศร้า ทั้งนี้ ผู้ที่มีความผิดปกติด้านการนอนหลับมักนอนหลับต่อได้ยากหลังตื่นมาปัสสาวะ หรือรู้สึกอ่อนเพลียในตอนเช้าโดยไม่ทราบสาเหตุที่แท้จริงของการตื่นนอนกลางดึก เนื่องจากอาจรู้สึกเพียงว่าต้องปัสสาวะ ทั้งนี้ความผิดปกตินี้มักพบมากในผู้สูงอายุ เนื่องจากมีวงจรการนอนหลับในช่วงหลับลึกสั้นกว่าในวัยอื่น ๆ ทำให้มีโอกาสตื่นกลางดึกได้ง่าย ปัจจัยอื่นที่อาจส่งผลให้เกิดการปัสสาวะตอนกลางคืน ได้แก่ การปรับพฤติกรรมในด้านต่าง ๆ อาจช่วยลดปัญหาการปัสสาวะบ่อยตอนกลางคืนได้ ดังนี้ หากใช้วิธีข้างต้นแล้วอาการยังไม่ดีขึ้น ควรไปพบแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุของการปัสสาวะบ่อยตอนกลางคืน และรับการรักษาอย่างเหมาะสม สำหรับผู้ที่มีโรคประจำตัว ควรเข้ารับการรักษา รับประทานยาตามแพทย์สั่ง ดูแลสุขภาพอย่างสม่ำเสมอ และไปพบแพทย์ตามการนัดหมาย หากรับประทานยาขับปัสสาวะแล้วพบว่ามีปัญหาปัสสาวะบ่อยตอนกลางคืน ควรปรึกษาแพทย์ ซึ่งแพทย์อาจแนะนำให้ปรับเวลารับประทานยาให้เร็วขึ้น อาการปัสสาวะบ่อยตอนกลางคืนส่งผลกระทบต่อวงจรการนอนหลับโดยตรง และหากไม่ได้รับการรักษา อาจนำไปสู่ภาวะอดนอน (Sleep Deprivation) อ่อนเพลีย อารมณ์แปรปรวน และกระทบต่อการทำกิจกรรมในชีวิตประจำวัน การปรึกษาแพทย์เพื่อรับคำแนะนำในการปรับพฤติกรรมและรับการรักษาจะช่วยแก้ไขปัญหาด้านการนอนหลับและอาการปัสสาวะบ่อยตอนกลางคืนได้ปัสสาวะบ่อยตอนกลางคืน สัญญาณของปัญหาสุขภาพที่ไม่ควรละเลย
ปัสสาวะบ่อยตอนกลางคืนเกิดจากอะไร
ร่างกายผลิตปัสสาวะมากผิดปกติในตอนกลางคืน
ร่างกายผลิตปัสสาวะมากผิดปกติตลอดทั้งวัน
ปัญหาความจุของกระเพาะปัสสาวะ
ปัญหาด้านการนอนหลับ
รับมือกับอาการปัสสาวะบ่อยตอนกลางคืนให้ได้ผล