Illness name: ไวรัสลงกระเพาะ
Description: ไวรัสลงกระเพาะ (Viral Gastroenteritis) คือ ภาวะติดเชื้อไวรัสในกระเพาะอาหารและลำไส้ อาจเกิดจากการรับประทานอาหารหรือดื่มน้ำที่มีเชื้อไวรัสซึ่งเป็นสาเหตุของโรค หรือใช้เครื่องใช้ที่มีอุจจาระ อาเจียน หรือน้ำลายปนเปื้อนเชื้อโรคติดอยู่ รวมทั้งการคลุกคลีกับผู้ป่วยโรคนี้โดยตรง ผู้ป่วยมักอุจจาระเป็นน้ำ ปวดท้อง คลื่นไส้ อาเจียน และอาจมีไข้ โดยส่วนใหญ่ผู้ป่วยมักหายจากโรคนี้ได้เอง แต่เด็กเล็ก ผู้สูงอายุ และผู้ที่มีภูมิคุ้มกันอ่อนแออาจมีอาการรุนแรงหรือเสียชีวิตได้ อีกทั้งยังไม่มีวิธีรักษาภาวะนี้โดยตรง ซึ่งผู้ป่วยจะได้รับการรักษาประคับประคองตามอาการจนกว่าจะหายดี ดังนั้น ควรหลีกเลี่ยงอาหารและน้ำดื่มที่อาจปนเปื้อนเชื้อโรค และล้างมือให้สะอาดอยู่เสมอเพื่อป้องกันโรค อาการของไวรัสลงกระเพาะ ไวรัสลงกระเพาะอาจมีอาการคล้ายคลึงกับโรคติดเชื้อในระบบทางเดินอาหารจากแบคทีเรีย โดยมีอาการเบื้องต้น ดังนี้ อาการเหล่านี้อาจเกิดขึ้นหลังจากติดเชื้อ 12-48 ชั่วโมง และอาจมีอาการรุนแรงแตกต่างกันตามเชื้อไวรัสที่เป็นสาเหตุของโรค ซึ่งอาการป่วยมักหายได้เองภายใน 1-3 วัน แต่อาจป่วยยาวนานได้ถึง 10 วัน อย่างไรก็ตาม ผู้ป่วยควรหมั่นสังเกตอาการ และไปพบแพทย์ทันทีเมื่อมีอาการรุนแรง ดังต่อไปนี้ ทารก เด็กเล็ก ผู้ใหญ่ สาเหตุของไวรัสลงกระเพาะ ไวรัสลงกระเพาะเกิดจากการติดเชื้อไวรัสที่เยื่อเมือกของกระเพาะอาหารหรือลำไส้ ซึ่งติดเชื้อได้จากพฤติกรรมต่อไปนี้ ผู้ที่เสี่ยงเป็นไวรัสลงกระเพาะสูง ได้แก่ เด็กอายุต่ำกว่า 5 ปี ผู้สูงอายุ และผู้ที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่อง ซึ่งเชื้อไวรัสที่เป็นสาเหตุของโรคนี้มีหลายชนิด เช่น การวินิจฉัยไวรัสลงกระเพาะ แพทย์มักวินิจฉัยภาวะไวรัสลงกระเพาะจากอาการของผู้ป่วยร่วมกับการตรวจร่างกาย รวมถึงซักประวัติการบริโภคโดยเฉพาะการรับประทานอาหารนอกบ้าน ประวัติอาการท้องเสียของคนในบ้าน และการแพร่ระบาดของโรคนี้ในชุมชน อย่างไรก็ตาม หากผู้ป่วยมีอาการรุนแรง หรือแพทย์สงสัยเกี่ยวกับการติดเชื้อ อาจต้องส่งตรวจอุจจาระ ตรวจเลือด ตรวจเพาะเชื้อ และวัดระดับเกลือแร่ในเลือดของผู้ป่วยเพิ่มเติม การรักษาไวรัสลงกระเพาะ ขณะนี้ยังไม่มีวิธีรักษาภาวะไวรัสลงกระเพาะแบบเฉพาะเจาะจง จึงทำได้เพียงประคับประคองตามอาการ และป้องกันภาวะขาดน้ำเป็นหลัก ซึ่งบางกรณี แพทย์อาจรักษาโดยให้น้ำเกลือทางหลอดเลือดดำ ให้ใช้ยาบางชนิด และแนะนำวิิธีดูแลอาการด้วยตนเองในระหว่างพักฟื้น แม้ผู้ป่วยอาจหายได้เองภายใน 2-3 วัน แต่ควรปฏิบัติตามคำแนะนำในการดูแลตนเองดังต่อไปนี้ ภาวะแทรกซ้อนของไวรัสลงกระเพาะ ภาวะแทรกซ้อนของไวรัสลงกระเพาะที่พบบ่อย คือ ภาวะขาดน้ำจากการอาเจียน ท้องเสีย และดื่มน้ำไม่เพียงพอ ซึ่งทำให้ร่างกายสูญเสียสมดุลเกลือแร่ ทั้งนี้ หากเกิดภาวะขาดน้ำรุนแรงอาจทำให้อวัยวะในร่างกายเสียหาย จนผู้ป่วยอาจช็อก หมดสติ และเสียชีวิตได้ ผู้ป่วยที่มีอาการรุนแรงจึงควรเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลและอยู่ภายใต้การดูแลจากแพทย์อย่างใกล้ชิด สัญญาณที่บ่งชี้ถึงภาวะขาดน้ำที่ควรเฝ้าระวัง ได้แก่ ผู้ใหญ่ เด็กเล็กและทารก การป้องกันไวรัสลงกระเพาะ การรับวัคซีน การป้องกันไวรัสลงกระเพาะจากการติดเชื้อ Rotavirus ทำได้โดยนำเด็กแรกเกิดเข้ารับวัคซีนป้องกันไวรัสนี้ ซึ่งมีวัคซีน 2 ชนิด ได้แก่ การดูแลสุขอนามัยความหมาย ไวรัสลงกระเพาะ