Illness name: ไอเป็นเลือด
Description: ไอเป็นเลือด (Haemoptysis) คืออาการที่เกิดขึ้นเมื่อทางเดินหายใจหรือปอดผิดปกติ ซึ่งมีหลายสาเหตุด้วยกัน ทำให้เลือดอาจออกมาจากช่องคอ ช่องท้อง หรือปอด ลักษณะและปริมาณของเลือดที่ออกมานั้นแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับความรุนแรง โดยอาจมีสีแดงสด ชมพู หรือมีลักษณะเป็นฟองและมีเสมหะผสม หลายคนตกใจเมื่อไอเป็นเลือด อาการนี้เกิดขึ้นได้แม้จะมีสุขภาพแข็งแรงดี แต่ไม่ใช่เรื่องร้ายแรงเสมอไปหากมีเลือดเล็กน้อย แต่ถ้าเลือดออกมากควรรีบไปพบแพทย์ให้เร็วที่สุด เพราะอาจเป็นสัญญาณของปัญหาสุขภาพอื่น ๆ ที่ร้ายแรงได้ อาการไอเป็นเลือด ผู้ป่วยที่มีอาการไอเรื้อรัง หรือมีภาวะปอดติดเชื้อ จะมีเลือดออกในปอดทำให้เวลาไอมีเลือดปนออกมากับน้ำลาย มักมีสีแดงสดปริมาณเล็กน้อย บางครั้งอาจไอออกมาเป็นฟอง มีเลือดเป็นลิ่ม ๆ และมีเสมหะผสม แต่หากเลือดออกมามีสีคล้ำและมีเศษอาหารผสม คล้ายกากกาแฟ อาจเป็นเลือดที่มาจากทางเดินอาหารที่กำลังมีปัญหา ผู้ป่วยควรไปพบแพทย์ทันที หรือหากมีอาการไอเป็นเลือดปริมาณมากและไม่มีทีท่าว่าจะหยุด ซึ่งถือว่าเป็นภาวะร้ายแรง ควรโทรเรียกรถพยาบาลฉุกเฉินนำตัวส่งให้ถึงมือแพทย์โดยเร็วที่สุดเพื่อดำเนินการรักษาต่อไป อย่างไรก็ตาม ภาวะนี้เกิดขึ้นได้น้อยมาก สาเหตุของการไอเป็นเลือด อาการไอเป็นเลือดส่วนใหญ่มีสาเหตุจากโรคหลอดลมพองและโรคหลอดลมอักเสบชนิดเรื้อรัง นอกจากนี้ ยังมีปัจจัยอื่น ๆ ที่ทำให้เกิดอาการไอเป็นเลือดได้ ดังนี้ การวินิจฉัยอาการไอเป็นเลือด แพทย์จะวินิจฉัยด้วยการซักถามประวัติ สีและลักษณะของเลือด รวมถึงอาการอื่น ๆ เพื่อหาว่าเลือดออกมาทางใด ปกติเลือดจะออกจากทางเดินหายใจหรือปอด แต่บางกรณีก็ยากที่จะวินิจฉัยโดยเฉพาะในภาวะต่อไปนี้ นอกจากการวินิจฉัยข้างต้นแล้ว แพทย์อาจตรวจเพิ่มเติมเพื่อหาสาเหตุของอาการไอเป็นเลือด ดังนี้ วิธีรักษาอาการไอเป็นเลือด วิธีรักษาอาการไอเป็นเลือดนั้นแตกต่างกันออกไปตามสาเหตุที่เกิด หากอาการไม่รุนแรงมากแพทย์จะจ่ายยาแก้ไอเพื่อบรรเทาอาการในเบื้องต้น แต่ในบางรายที่มีอาการรุนแรงมาก แพทย์จะพิจารณาการรักษาให้เหมาะสมกับอาการรายบุคคล ดังนี้ ผู้ป่วยที่มีอาการไอเป็นเลือดไม่รุนแรงมาก แพทย์จะตรวจวินิจฉัยหาสาเหตุที่ทำให้ผู้ป่วยเกิดอาการไอเป็นเลือด กรณีที่ปอดไม่มีความผิดปกติ แพทย์จะรักษาด้วยยาเฉพาะที่ซึ่งตอบสนองต่อสาเหตุอย่างเหมาะสม ผู้ป่วยที่มีอาการไอเป็นเลือดปานกลาง หากผู้ป่วยมีอาการไอเป็นเลือด และมีเลือดออกปริมาณ 30-50 มิลลิลิตร ภายในระยะเวลา 24 ชั่วโมง ควรรีบไปพบแพทย์และรับการรักษาในโรงพยาบาล เพื่อป้องกันความเสี่ยงที่อาจทำให้อาการรุนแรงขึ้นได้ อาการไอเป็นเลือดรุนแรง อาการไอเป็นเลือดขั้นรุนแรงเป็นภาวะฉุกเฉิน และผู้ป่วยมีความเสี่ยงสูงที่จะเสียชีวิต แพทย์จะรักษาและควบคุมอาการด้วยเทคนิคทางการแพทย์ และการผ่าตัดดังนี้ การรักษาผู้ป่วยด้วยการผ่าตัดนั้น มีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อ และอัตราการเสียชีวิตสูง แพทย์จะเลือกใช้วิธีการผ่าตัดในผู้ป่วยบางรายเท่านั้น เช่น ผู้ป่วยที่มีการบาดเจ็บของทรวงอก และหลอดเลือดในปอดฉีกขาด ภาวะแทรกซ้อนของอาการไอเป็นเลือด อาการไอเป็นเลือดส่วนใหญ่แล้วไม่ใช่ภาวะที่รุนแรง โดยจะมีอาการดีขึ้นและหายได้เอง อย่างไรก็ตาม อาการไอเป็นเลือดอาจมีสาเหตุจากภาวะความผิดปกติอื่น ๆ หรือโรคประจำตัวที่ร้ายแรง หากไม่ได้รับการรักษาอาจทำให้อาการแย่ลง และเสียชีวิตได้ โดยเฉพาะผู้ป่วยที่มีอาการไอเป็นเลือดรุนแรง นอกจากนี้ อาจเป็นสัญญาณอันตรายของโรคร้ายแรงอย่างมะเร็งได้ การป้องกันอาการไอเป็นเลือด ไอเป็นเลือดส่วนใหญ่ไม่ใช่อาการที่ร้ายแรง แต่ควรป้องกันตัวเองด้วยการดูสุขภาพร่างกาย ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ และรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ เพื่อสร้างระบบภูมิต้านทานให้แข็งแรง ไม่สูบบุหรี่ และหลีกเลี่ยงควันบุหรี่ซึ่งทำลายสุขภาพปอดและทางเดินหายใจ ระวังการสูดเอาสิ่งแปลกปลอมเข้าปากหรือจมูกในเด็กเล็ก ซึ่งจะส่งผลให้ทางเดินหายใจและปอดเสียหายได้ อย่างไรก็ตาม บางปัจจัยที่เป็นสาเหตุของอาการไอเป็นเลือดสามารถป้องกันได้ยาก เช่น โรคลิ่มเลือดอุดกั้นในปอด เป็นต้น ความหมาย ไอเป็นเลือด